Kripto para piyasası son dönemde hareketli günler geçirirken, Ethereum ve Terra (LUNA) ekosistemleri farklı açılardan gündeme geldi. Bu olaylar, kripto para dünyasının temel ilkelerinden biri olan açık kaynaklılık konusunu yeniden tartışmaya açtı. Bu sırada LUNC, Türkiye’de yakından takip edilen altcoinlerden biri olmaya devam ediyor.
Ethereum mucidinden LUNA gönderisi
2022’de yaşanan Terra (LUNA) çöküşü, kripto para tarihindeki en büyük fiyasko olarak tarihe geçti. Bu olay, Ethereum kurucu ortaklarından Vitalik Buterin’in de dikkatini çekti. 31 Mayıs tarihinde Ethereum kurucu ortağı Vitalik Buterin’in, kripto para fenomeni @blknoiz06 tarafından 10 Ocak 2022’de paylaşılan bir LUNA gönderisini retweetlemesi, kripto topluluğunda kafa karışıklığı ve spekülasyonlara yol açtı. Buterin’in bu hamlesi, Luna’nın daha sonra iflası ile bağlantılı olarak farklı yorumlara maruz kaldı.
Buterin’in retweetlediği gönderide, “Luna nefretinin çoğu gördüğüm Ethereum kampından geliyor gibi görünüyor” ifadeleri yer alıyordu. Bu durum, Ethereum topluluğunun Luna’ya karşı beslediği eleştirileri ve Luna’nın çöküşünün bu eleştirileri ne kadar haklı çıkardığını gösterdi olarak yorumlandı. Bazı kişiler, Buterin’in retweet’inin Luna’ya karşı bir uyarı olduğunu ve Ethereum topluluğunun Luna’nın risklerinden haberdar olması gerektiğini savundu. Diğerleri ise Buterin’in bu hamlesinin Luna’yı manipüle etmeye yönelik bir girişim olduğunu ve etik dışı olduğunu düşündü.
Ethereum topluluğu, Luna ve Terraform Labs’ın (LUNA’nın arkasındaki şirket) geçmişte yaptığı bazı uygulamaları eleştirmişti. Bu eleştiriler arasında, yetersiz şeffaflık, merkeziyetçilik ve riskli yatırım stratejileri yer alıyordu. Luna’nın çöküşü, Ethereum topluluğunun bu endişelerinin ne kadar haklı olduğunu göstermiş oldu.
Açık kaynaklılık tartışması ve Matter Labs’ın trademark başvurusu
Diğer yandan Ethereum’un açık kaynaklılık ilkesine olan bağlılığı, bu hareketli süreçte öne çıkan bir diğer nokta. Bu ilke, kripto para teknolojisinin herkese açık ve erişilebilir olması gerektiği fikrini savunur. Bu bağlamda, zkSync projesiyle bilinen Matter Labs’ın “ZK” terimi için yaptığı trademark başvurusu, kripto para topluluğunda büyük bir tartışmaya yol açtı.
Ethereum kurucu ortaklarından Vitalik Buterin’in, zkSync projesiyle bilinen Matter Labs’ın “ZK” terimi için yaptığı trademark başvurusuna verdiği tepki, kripto para dünyasında adeta bir bomba etkisi yarattı. ZK, kriptografik toplulukta “sıfır bilgi kanıtı” kavramının bilinen kısaltması. Matter Labs’ın bu hamlesi, Ethereum camiasında ve genel kriptografi topluluğunda ciddi endişelere yol açtı.
Topluluk, açık erişimi korumak için bir oluyor
Tartışmanın alevlenmesiyle birlikte, Ethereum topluluğunun önemli isimleri “ZK” gibi kritik terimlerin herkese açık kalmasını ve tekel girişimlerine karşı korunmasını sağlamak için öneriler sundular. Vitalik Buterin, Ilia Polosukhin, Hasu ve diğer etkili isimler bu konudaki söylemleri şekillendirmede öncü rol oynadılar. Matter Labs, bu katkıları takdir ederek toplumsal çıkarları koruma yönündeki kolektif çabaya teşekkürlerini iletti. Topluluğun önerisi, Matter Labs’ın da desteklediği çok yönlü bir yaklaşımı içeriyor.
Önerinin merkezinde, “ZK” ve benzeri kritik terimler için trademark haklarını elinde tutacak sahipsiz bir tüzel kişilik oluşturulması yatıyor. Bu tüzel kişiliğin güvenilir, tarafsız bir kuruluş veya bir topluluk üyeleri konsorsiyumu tarafından yönetilmesi öngörülüyor. Ayrıca, bu tüzel kişiliğin herkese bu terimlerin ücretsiz lisanslarını vererek tekel girişimlerini önlemesi ve açık erişimi garanti altına alması amaçlanıyor. Güven ve şeffaflığı artırmak için teklifte, topluluktan önde gelen isimlerin ve tarafsız kuruluşların garantör olarak katılımı da yer alıyor. Bu girişimin topluluk odaklı yapısını ve meşruiyetini güçlendirmeyi hedefliyor.
