TAMER ARDA ERŞİN
Ankara Damızlık Koyun ve Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Hasan Kılınç, buğday taban fiyatının 7 lira olarak açıklanmasına karşın tüccarın bunun altında alım yaptığını belirterek, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) daha fazla alım yapılması gerektiğini söyledi. Buğdayda rekolte artışına rağmen ekmek fiyatındaki artışın unda sübvansiyonun kaldırılmasından kaynaklandığını kaydeden Kılınç, “15 gün önce bu sübvanseyi kesti devlet. Piyasaya yeni ürünler girdiği ve buğday fiyatlarına yansımaması için, bu sübvanseyi kesince un fiyatları arttı ve dolayısıyla da ekmek fiyatları artışa gitti” dedi.
Ankara Damızlık Koyun ve Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Hasan Kılınç, Türkiye’nin dört bir yanındaki sağanak yağışların tarıma etkisi, rekolte artışı, buğday taban fiyatı ve ekmek fiyatının artışına ilişkin ANKA Haber Ajansı’na değerlendirmelerde bulundu. Yağmur yağışının hububatta rekolte artışıyla sonuçlandığını dile getiren Kılınç, şunları söyledi:
“Yağışlar, bölge bölge afete dönüşen, dolu ve sel zararları oluşturdu. Şunu kabul etmek gerekir ki getirisi çok daha yüksekti. Biz bu sene hububatlarda rekor verim bekliyoruz. Maalesef, uzun zamandır TMO’nun verdiği fiyatın üstünde alım yapardı tüccarlar. Bu yıl ilk defa taban fiyatının altında alımlar gerçekleşiyor. 7 lira olan TMO’da verilen arpa taban fiyatının çok çok altında. 5,5 liraya kadar arpa satılıyor. Bu çiftçi için büyük kayıp. Ama çiftçinin da stoklama enerjisi yok. Nakde ihtiyacı var” dedi.
Kılınç, taleplerini TMO’nun daha fazla ürün alması olduğunu belirterek, “Eğer piyasadan daha fazla ürün çekemezse, maalesef tüccarlar şu anda yüzde 30’ların üzerinde fiyat kırmasıyla ürün alıyorlar” diye dikkat çekti.
Kılınç, ürünün fazla olmasına karşın ekmek fiyatlarının artma nedenini de şöyle açıkladı:
“Devlet fabrikalara sübvanse edilmiş ekmeklik buğday veriyordu. Un fabrikaları da fırınlara bu anlamda ucuz un veriyordu. 15 gün önce bu sübvanseyi kesti devlet. Piyasaya yeni ürünler girdiği ve buğday fiyatlarına yansımaması için, bu sübvanseyi kesince un fiyatları arttı ve dolayısıyla da ekmek fiyatları artışa gitti.
“50 LİRASI SÜBVANSE”
100 liralık un çuvalını sübvanse ederek, 50 liradan veriyordu fırıncılara. Onu kaldırınca un fiyatları 100 liraya geri çekti. Şu anda yeni piyasaya giren ekmeklik buğdaylar yüzde 75 ile yani 75 lira oldu. Sübvansenin üstünde fiyatlandı. Geçen yıla göre buğday fiyatları daha ucuz. Öncesinde sübvanse vardı. Yüzde 50’ye yakın sübvanse ediyordu.”
Kılınç, 320 gram ekmeğin bir kilo buğdaya denk geldiğini, şu anda ekmeğin 7 liraya yakın olması gerektiğini belirterek, “7 lira civarı 1 ekmeğin olması gerekir. Buğdayı baz alarak söylüyorum, fırıncı değilim. Buğday fiyatını baz alarak söylediğimizde ve diğer giderleri sabit tuttuğumuzda” dedi.
Kılınç, Türkiye’de ekmek fiyatının artma nedeninin üretim maliyetleri olduğunu söyleyerek, “Üretim maliyetlerinin artışıyla ilgili bu iş. Normalde kendimize yeter durumda hububatımız var. Fakat Türkiye un ihraç ediyor. Un ihracatçısı olduğu için fazladan una ihtiyacı var. Bunu da dahilde izleme rejimi ile ithal ediyor. Buraları sıkı tutmak gerekiyor usulsüzlüğe yol açmamak için. O zaman içeride çiftçi korunur. Serbeste piyasada mal arzı fazlalaştığında onun fiyatı düşer. Şimdi mal doğadan kaynaklı arttı, bunu devletin alımı fazlalaştırarak dengelemesi gerekiyor” diye konuştu.
